اقلیم مناسب برای کاشت ذرت و الگوی کشت ذرت
ذرت گیاهی است گرما دوست و برخلاف سایر گیاهان خانواده غلات از زمان کاشت تا برداشت، احتیاج به گرما و حرارت زیاد خورشید دارد. به همین دلیل حرارت از عوامل محدود کننده رشد و نمو آن محسوب می شود. ذرت در مناطقی که میانگین درجه حرارت روزانه آن کمتر از 19 درجه سانتیگراد، یا مناطقی که میانگین درجه حرارت ماه های تابستان آن کمتر از 23 درجه سانتیگراد است توصیه نمی شود. شرایط آب و هوائی بسیار متنوع و مناسبی در کشور ایران برای تولید ذرت وجود دارد و از طرفی بدلیل وجود تنوع و سازگاری وسیع گیاه ذرت، می توان در اکثر مناطق و اقلیم های ( گرم، معتدل و سرد )کشور اقدام به کشت ذرت نمود.
کشت ذرت در هر اقلیم باید بر اساس تاریخ کاشت و دوره رشد و نمو مناسب منطقه باشد و انتخاب رقم و گروه رسیدن آن (دیررس، متوسط رس و زودرس ) نیز به شرایط هر منطقه بستگی دارد. در غیر این صورت علاوه بر افت کمی و کیفی محصول ذرت، کشت های پائیزه ( گندم یا کلزا ) نیز با تاخیر مواجه خواهند شد. بعنوان مثال بعد از برداشت گندم در مناطق معتدل ( مثل مناطق معتدل استان فارس ) اگر ارقام دیررس ( مانند KSC704 ) کشت گردد، قبل از رسیدن فیزیولوژیک با سرما مواجه خواهد شد و سبب کاهش کمی و کیفی محصول می شود. بنابراین ارقام مناسب برای مناطق فوق و مشابه آن، هیبریدهای زودرس تر و با دوره رشد و نمو کوتاه تر خواهد بود.
انتخاب زمین مناسب برای کاشت ذرت
کاشت ذرت در خاک هائی که دارای عمق کافی، نرم و قابل نفوذ باشند، امکان پذیر است. در خاک هایی با PH بین 6 تا 7 قادر به رشد بوده و محصول قابل توجهی نیز تولید می کند. از نظر شوری خاک، ذرت در خاک هایی با دامنه شوری 1-4 میلی موس بر سانتیمتر رشد می کند ودر خاک هایی با شوری بالاتر از 4 میلی موس بر سانتیمتر باید میزان بذر را افزایش داد. در خاک هایی با شوری بالاتر از 6 میلی موس بر سانتی متر، کشت ذرت اقصادی نیست.علاوه بر این، در انتخاب زمین جهت تولید ذرت باید به نکات مهم زیر نیز توجه کرد:
تهویه مناسب خاک برای کاشت ذرت
تهویه مناسب خاک به عنوان یک فاکتور موثر در میزان تولید ذرت از اهمیت زیادی برخوردار است. در زمین هایی که از زهکش مناسب برخوردار نیستند، بدلیل ماندابی در مزرعه و فراهم نبودن تهویه مناسب در خاک، محصول بشدت کاهش پیدا خواهد کرد و گاهی از رشد رویشی گیاه نیز جلوگیری می نماید.
تناوب مناسب برای کاشت ذرت
محصول سال قبل و تناوب مناسب را باید درنظر گرفت.
وسعت و تسطیع مزرعه ذرت
بدلیل مکانیزه بودن زراعت ذرت، زمین علاوه بر وسعت کافی باید از تسطیح نسبی نیز برخوردار باشد. در غیر اینصورت آبیاری بطور صحیح انجام نخواهد شد و مزرعه مشکلات بد سبزی یا عدم سبز یکنواخت را بدنبال خواهد داشت.
دمای منطقه کشت ذرت
حداکثر درجه حرارت زمان گرده افشانی نباید بیش از 40 درجه باشد.
تهیه بستر کاشت (خاک ورزی) ذرت
عملیات تهیه زمین در زراعت ذرت اگر بخوبی انجام شود باعث نرم شدن خاک در عمق موردنیاز، ذخیره آب، ایجاد یک شرایط مطلوب جهت رشد ریشه ها، فعالیت میکروارگانیسمی، دفع علف های هرز و زیر خاک بردن بقایای گیاهی کشت قبلی می گردد. مکانیزه بودن زراعت ذرت ایجاب می کند که کلیه مراحل کاشت آن بطورصحیح و کامل اجرا شود. در تهیه بستر کاشت نکات زیر باید مورد نظرقرار گیرد.
1- استفاده از ساقه خردکن قبل از بکارگیری گاو آهن در صورتی که بقایای محصول قبلی خشبی بوده و در عملیات تهیه بستر و کاشت بذر مشکل ایجاد کند.
2- زیرشکنی به عمق 55 سانتیمتر (در صورت نیاز هر چهار سال یکبار)
3- حداقل عمق شخم 25 سانتی متر باشد و سپس از دیسک و چنگک استفاده شود.
4- تسطیح زمین با استفاده از لولر(دو مرحله عمود برهم)
5- توصیه های مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی در هر منطقه باید در نظر گرفته شود.
انتخاب رقم هیبرید ذرت مناسب
انتخاب رقم ذرت، بخش مهمی از برنامه ریزی تولید را تشکیل می دهد. ارقام هیبرید ذرت با توجه به توع زیاد در ویژگی های آنها، با هم متفاوتند. این تفاوت بین ارقام، به تولید کننده اجازه می دهد که از این تنوع استفاده بهینه نماید.
ذرت در ایران معمولاً محصول قبل از گندم و کلزا است. بنابراین، به منظور برداشت به موقع بایستی از هیبریدهایی با دوره رشد و نمو کوتاه تر استفاده نمود تا بتوان با رطوبت مناسب، برداشت را انجام داد و از تأخیر کشت محصولات بعدی جلوگیری نمود. انتخاب گروه رسیدگی مناسب جهت کاشت در هر منطقه، از جمله کلیدی ترین مراحل تولید ذرت محسوب می شود.
با توجه به اختلاف عملکرد بین گروه های مختلف رسیدگی ذرت، اهمیت انتخاب رقم مناسب با گروه رسیدگی منطبق با شرایط محیطی هر منطقه، جای تأمل بیشتری دارد. عملکرد ارقام دیررس در کاشت تأخیری در مقایسه با ارقامی با طول دور رشد کوتاه تر به شدت کاهش می یابد. بنابراین، در مناطقی با خطر وقوع سرمای زودرس پاییزه، موضوع انتخاب رقم مناسب با طول دوره رسیدگی منطبق بر شرایط محیطی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
از عمده ترین مسائل و مشکلات تولید ذرت دانه ای در کشور می توان به کاشت ارقام دیررس در کشت های دیرهنگام و در پی آن، برداشت دیرهنگام و در نتیجه کاهش کمیت و به ویژه کیفیت ذرت تولیدی اشاره کرد.
این موضوع موجب شده است که بیشتر مزارع ذرت با رطوبت بالا برداشت شده و سپس به کمک دماهای بالا خشک شود. کاهش کیفیت، به تعویق افتادن کشت محصول بعدی، ( عمدتاً گندم ) و آتش زدن بقایای گیا هی ( با توجه به محدودیت زمانی ) از جمله خسارت های غیرمستقیم برداشت دیرهنگام ذرت است.
ارقام مناسب سیلویی به مناطق مختلف و دوره رشد و نمو هر منطقه بستگی دارد و می توان از هیبریدهای دیررس متوسط رس استفاده نمود.
انتخاب بذر ذرت
در انتخاب بذر باید دقت کافی گردد تا احتمال پوسیدگی بذور و حمله آفات و بیماری ها کا هش یابد. به منظور جلوگیری از حمله احتمالی قارچ ها، بایستی بذر ذرت قبل از کاشت، با قارچکش های مناسب، ضد عفونی گردد.
درجه خلوص و قوه نامیه بذور هیبریدی که برای کشت ذرت مورد استفاده قرار می گیرد باید بترتیب حداقل 98 و 90درصد باشد. مقدار بذر مورد نیاز برای کشت ذرت دانه ای و علوفه ای به ترتیب 25 و 30 کیلوگرم در هکتار است.
عمق کاشت ذرت
سرعت و یکنواختی جوانه زدن نه تنها به درجه حرارت خاک، بلکه به عمق کاشت نیز بستگی دارد. عمق مناسب کاشت بسته به نوع خاک بین 5-7 سانتی متر. در شرایط مناسب درجه حرارت و رطوبت خاک، عمق کاشت 4 تا 5 سانتی متر ایده آل خواهد بود. در کشت های زود، بخصوص اگر خاک سرد باشد، عمق کاشت 2/5 تا 4 سانتی متر مناسب است. در مواقعی که خاک خشک است و یا زمانی که کشت با تاخیر انجام می شود، نیاز است که بذر در عمق 6/5 تا 7/5 سانتی متر کشت شود تا بذر رطوبت لازم را جذب نماید.
مشخصاتتان را وارد کنید 