انجیر و ارزش غذایی انجیر
انجیر با نام علمی .Ficus carica L از جمله گونه های خوراکی متعلق به خانواده توت (Moraceae) می باشد. مدارک معتبر گیاه شناسی نشان دهنده آن است که جنوب عربستان ایران و سوریه منشاء اصلی انجیر خوراکی بوده است. انجیر در تمام نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا وجود دارد و به عنوان یک محصول مهم در تمدن های اولیه ای مدیترانه ای هم ردیف، انگور، خرما و زیتون کاشته شده است.
انجیر یکی از گیاهان اولیه ای آمده است که به صورت اهلی در آمده است و از ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد در عهد باستان کاشته شده است در حالی که تنها در حدود ۱۰۰ سال از کشت آن در آمریکا می گذرد. تولید سالانه انجیر در دنیا بیش از یک میلیون تن در سال است که کشورهای ترکیه مصر، ایران یونان مراکش اسپانیا و آمریکا از تولید کنندگان اصلی آن هستند ترکیه ۲۵ درصد کل تولید را به خود اختصاص داده است. ایران با تولید سالانه بیش از ۹۰۰۰۰ تن در مقام سوم تولیدکنندگان انجیر در دنیا قرار دارد.
در حال حاضر ۳۹ نوع ژنوتیپ انجیر در کلکسیون انجیر مرکز تحقیقات کشاورزی ورامین نگهداری می،گردد که ژنوتیپ انجیر وحشی گلوگاه نیز جزئی از آن می باشد.
کشاورزان گلوگاه درختان انجیر را با صفات زراعی خوب انتخاب کرده و کشت کردند که این امر نقش مهمی در تولید نگهداری و توسعه انجیر به عهده داشته است.
در ایران بزرگترین استان کشور از نظر سطح زیر کشت و میزان تولید انجیر، استان فارس می باشد که شهرستان استهبان، بزرگ ترین منطقه تولید انجیر در ایران است اما مرغوب ترین و آبدارترین انجیر در استان مازندران خصوصاً شهرستان گلوگاه تولید می شود. بررسی های انجام شده نشان داد که بیش از ۲۵۰ سال است که انجیر در شهرستان گلوگاه کشت می.شود سطح زیر کشت در این شهرستان ۱۲۰ هکتار بوده که ۸۵ هکتار آن بارور و ۳۵ هکتار آن غیر بارور می باشد. نکته قابل اهمیت اینکه کشاورزان سهمی از این سطح داشته و با کاشت و داشت و برداشت انجیر آشنایی دارند.
ترکیبات شیمیایی میوه انجیر
انجیر از میوه های با ارزش و پرانرژی بوده دارای ۸۰ کالری انرژی ۷۷/۵ درصد آب ۲/۳ درصد هیدرات کربن ۱/۲ درصد پروتئین ۰/۳ درصد چربی است و املاح موجود در صد گرم انجیر شامل آهن ٠/٦، فسفر ۲۲، کلسیم ۳۵ و پتاسیم ١٩٤ میلی گرم می باشد. میوه آن دارای بیشترین مقدار کلسیم در میان میوه ها بوده و باعث قلیایی شدن خون می شود. این میوه پر انرژی به اشکال مختلف از قبیل، تازه، خشک خیس کرده، کمپوت مربا، مارمالاد، شربت، شکلات، کلوچه بیسکویت و همچنین مخلوط با مواد دیگر مانند گردو، کنجد، بادام، شیر زعفران و گلاب مصرف می شود.
انجیر با داشتن ۷۰ - ٦٥ درصد قند از میوه های پرانرژی است. در ایران انجیر بیشتر بصورت تازه، خشک مرطوب مربا، کمپوت و همراه کنجد و گردو و شیر مصرف می شود.
خواص طبی و دارویی انجیر
انجیر از نظر طب قدیم ایران گرم و تر است. این میوه سرشار از خواص مفیدی بوده که مهمترین آنرا می توان بشرح ذیل نام برد.
1- تعرق بدن را زیاد می کند.
2- ادرار آور است.
3- حرارت بدن را کاهش می دهد.
4- از میوه انجیر شربتی به نام فی جین تهیه میشود که برای درمان یبوست مفید می باشد.
5- جوشانده انجیر خشک درمان کننده التهاب مجاری دستگاه تنفسی کلیه ذات الریه سرخک، مخملک و آبله می باشد
6- انجیر برای درمان سوء هاضمه و کم خونی مفید است.
7- سوپ انجیر بسیار مقوی است و برای افزایش شیر در زنان شیر ده مفید است. برای تهیه سوپ، انجیر نارس را همراه با گوشت می پزند.
8- برای برطرف کردن ورم گلو، ۵۰ گرم انجیر زرد را در ۵۰۰ گرم شیر ریخته و پس از ۱۵ دقیقه آنرا غرغره می کنند و مقداری از آنرا نیز می توان نوشید. ( می توان آنرا با عسل هم شیرین نمود).
9- جوشانده انجیر خشک در شیر برای درمان آنژین، ورم لثه و ورم مخاط دهان نیز مؤثر است.
10- انجیر را می توان همراه با میوه های دیگر مصرف کرد اما با میوه های اسیدی مانند پرتقال و گریپ فروت سازگار نیست
11- انجیر برای افرادی که قند خونشان پائین می آید و یکباره احساس ضعف کنند مناسب است زیرا قند آن بسرعت در روده کوچک جذب می ولی مصرف آن برای بیماران دیابتی مضر است.
12- خوردن انجیر باعث افزایش نیروی جنسی می شود.
13- انجیر تقویت کننده کبد است بنابراین برای افرادی که کبد ضعیفی دارند خوردن انجیر به همراه گردو مفید است.
14- اگر ترشح ادرار کم باشد خوردن انجیر باعث ازدیاد آن می شود.
15- انجیر در معالجه بیماری های پوستی مؤثر است .
16- انجیر ضد سرطان است.